Wady zgryzu u dzieci – rodzaje, leczenie

Wady zgryzu u dzieci są problemem powszechnym. Szacuje się, że boryka się z nimi ponad połowa dzieci w wieku szkolnym. Wady te wymagają leczenia, ponieważ nieleczone mogą się pogłębiać i powodować trudności w oddychaniu czy jedzeniu, zniekształcenie mowy, a także liczne schorzenia zdrowotne. Dlatego warto dowiedzieć się, jakie rodzaje wad zgryzu występują u dzieci oraz jakimi metodami można je skutecznie korygować.

Czym jest wada zgryzu i jakie są jej rodzaje?

Wada zgryzu to nic innego jak zaburzenia w budowie i czynnościach narządów jamy ustnej. Obejmują nieprawidłowości zębów lub łuków zębowych, nieprawidłową budowę kości szczęki i żuchwy oraz ich wzajemne położenie. Wady zgryzu mogą mieć zróżnicowane podłoże oraz być zarówno wrodzone, jak i nabyte. Tego rodzaju nieprawidłowości u dziecka utrudniają mu codzienne funkcjonowanie. Wówczas współwystępują wady wymowy, problemy ze spożywaniem pokarmów, a nawet trudności z oddychaniem. Dalszymi konsekwencjami wad zgryzu są choroby zębów, przyzębia i stawów skroniowo-żuchwowych, zaburzenia budowy zębów oraz ich położenia.

Najczęściej diagnozowane u dzieci wady zgryzu to tyłozgryz, przodozgryz, zgryz otwarty oraz zgryz głęboki. Tyłozgryz polega na cofnięciu dolnego łuku zębowego względem łuku górnego, przez co przednie zęby się nie stykają. Przodozgryz charakteryzuje się tym, że dolny łuk zębowy, wraz z brodą i wargą, są wysunięte do przodu na tyle, że górne zęby nie zachodzą na zęby dolne. Ze zgryzem otwartym mamy do czynienia, gdy między zębami przednimi lub tylnymi podczas zwarcia powstaje prześwit, znany również jako szpara niedozgryzowa, a dolna część twarzy jest wydłużona. Natomiast zgryz głęboki jest wadą polegającą na zbyt silnym zachodzeniem zębów górnych na dolne oraz charakterystycznym zbliżeniem brody do nosa. Przebieg leczenia wady zgryzu wynika bezpośrednio z rodzaju wady oraz jej podłoża.

Jak skutecznie leczyć wady zgryzu u dzieci?

Biorąc pod uwagę naturę problemu, jego genezę oraz konsekwencje, leczenie wad zgryzu wymaga kompleksowego podejścia. Aby skutecznie korygować wady zgryzu, niezbędna jest współpraca ortodonty z logopedą. Często bowiem zdarza się, że wada ma przyczynę logopedyczną, związaną np. z nieprawidłową pozycją spoczynkową języka lub zaburzeniami napięcia mięśniowego, skutkiem czego konieczne jest wdrożenie leczenia ortodontycznego i odwrotnie – wada o podłożu ortopedycznym wymaga wsparcia terapii logopedycznej. Wiele wad zgryzu spowodowanych jest parafunkcjami, czyli nieprawidłowymi nawykami dziecka. Jeżeli nie zostaną one wyeliminowane przez logopedę, leczenie ortodontyczne będzie miało skutek krótkotrwały.

Logopeda, po zapoznaniu się z rodzajem wady zgryzu u dziecka oraz ich podłożem, dobiera stosowne środki terapeutyczne. W zależności od przypadku mogą to być m.in. ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia z terapii miofunkcjonalnej bądź ćwiczenia pionizacji języka i prawidłowego sposobu połykania. Niektórzy specjaliści, tacy jak m.in. w poradni Meritum w Sosnowcu, wykorzystują metodę MFS. To specjalne, indywidualnie dobierane regulatory, które wspomagają leczenie upośledzonych funkcji jamy ustnej i mogą być stosowane u dzieci już od piątego roku życia. Tak przeprowadzona terapia ortodontyczno-logopedyczna jest nie tylko skuteczna, ale również znacznie krótsza i pozwala zapobiec nawrotom wady zgryzu w przyszłości.